នវសំខ្យា និង បញ្ចសំខ្យា ខែកក្កដា 4, 2011
Posted by សុភ័ក្ត្រ in កំណាព្យ.5 comments
នវសំខ្យា និង បញ្ចសំខ្យា
អ អា ឥ ឦ ឧ ឩ ឯ ឱ ញ ន អក្សរ១០តួនេះទុកថាជា «០» ហៅថា ។
០ ០ ០ ០ ០ ០ ០ ០ ០ ០
សុញ្ញសំខ្យា ឬសូន្យសំខ្យា
ក ខ គ ឃ ង ច ឆ ជ ឈ អក្សរ៩តួនេះ ជានវសំខ្យា។
១ ២ ៣ ៤ ៥ ៦ ៧ ៨ ៩
ដ ឋ ឌ ឍ ណ ត ថ ទ ធ អក្សរ៩តួនេះ ជានវសំខ្យា។
១ ២ ៣ ៤ ៥ ៦ ៧ ៨ ៩
ប ផ ព ភ ម អក្សរ៥តួនេះ ជាបញ្ចសំខ្យា។
១ ២ ៣ ៤ ៥
យ រ ល វ ឝ ឞ ស ហ ឡ អក្សរ៩តួនេះ ជានវសំខ្យា។
១ ២ ៣ ៤ ៥ ៦ ៧ ៨ ៩
ត្រូវរាប់ថយក្រោយជាដរាប ដូចជា មាឃវស្សានិ (៥ ៤)
អស់វស្សាទាំងឡាយ៤៥, ពុទ្ធសកេ ខយាមរេ (២១៥២) ក្នុងពុទ្ធសករាជ២៥១២, គ្រឹស្តសកេ កិដ្ឋសកេ ទិតាធយេ (៨ ៦ ៩ ១) ក្នុងគ្រិស្តសករាជ១៩៦៨។
ព្រះគន្ថរចនាចារ្យបានចងបាលីទុកជាឧទាហរណ៍ខាងក្រោមនេះឲ្យអ្នកបាលីចេះតៗគ្នាមកថា៖
អនញ្ញាកង្ខី ២១.០០០ គឺព្រះវិន័យមាន២១០០០ព្រះធម្មក្ខន្ធ
០០ ០ ១២
នូនានការី ២១.០០០ គឺព្រះសូត្រមាន២១០០០ព្រះធម្មក្ខន្ធ
០០ ០ ១២
នូនានរវេ ៤២.០០០ គឺព្រះអភិធម្មមាន៤២០០០ព្រះធម្មក្ខន្ធ
០០ ០២៤
នូនានវាហា ៨៤.០០០ (រួមជាបិដកទាំង៣មាន៨៤០០០ព្រះធម្មក្ខន្ធ
០០ ០ ៤ ៨
គឺ ព្រះធម៌វិន័យ មាន៨៤០០០ព្រះធម្មក្ខន្ធ)។
លោកតែងជាគាថាបឋ្យាវត្តថា៖
អនញ្ញានវរី ភូមិ ផែនដីមានកម្រាស់២៤០.០០០យោជន៍
០ ០ ០ ០ ៤ ២
អនញ្ញវាទិ វូទធិ ទឹកសមុទ្រ (ត្រង់ដែលជ្រៅណាស់) មានជម្រៅ
០ ០ ០ ៤ ៨
៨៤.០០០យោជន៍ (វូទធិ កាត់បទសន្ធិជា វ+ឧទធិ “សមុទ្រ”, គឺ វ អាគមដែលចុះថែមមកសម្រួលគាថាជា ជ-គណៈ);
អនញ្ញាទុតិយោ មេរុ ភ្នំមេរុ គឺភ្នំព្រះសុមេរុ៍ មានមកម្ពស់ ១៦៨០០០
០ ០ ០ ៨ ៦ ១
យោជន៍, តស្យាកម្បិត្ថ តេជសា ក៏កក្រើករំពើក ដោយតេជះនៃព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធអង្គនោះ (ក្នុងកាលដែលមានមហស្ចារ្យម្ដងៗ)។
ពាក្យថាយោជន៍ក្នុងទីនេះសំដៅយកខ្នាត៧ហត្ថដោយគណនា ឬវាស់ពីក្រោមឡើងលើ ឬក៏ពីលើចុះក្រោមគឺ៧ហត្ថ ហៅថា មួយយោជន៍ ដូចបាលីដែលធ្លាប់តែមានក្នុងរឿងខ្លះថា យោជនសត្តុព្វេធោ មហានិគ្រោធុក្ខោ ដើមជ្រៃធំមានកម្ពស់៧យោជន៍ គឺមានកម្ពស់៤៩ហត្ថ (ហត្ថមជ្ឈិមបុរស គឺហត្ថខ្នាត)។
មិនពិបាកយល់ប៉ុន្មានទេ ខ្ញុំនិយាយត្រឹមតែប៉ុណ្ណេះ អស់លោកអ្នករៀនបាលី ឬសំស្ក្រឹតដែលពុំទាន់បានចេះសំខ្យាបែបនេះ ក៏ល្មមសិក្សាឲ្យចេះដឹងបានហើយ។
វត្តឧណ្ណាលោម ក្រុងភ្នំពេញ, ថ្ងៃអាទិត្យ ទី២១ កក្កដា ២៥១២
១៩៦៨
សម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជ.ណ. ជោតញ្ញាណោ
ប.អ.ស. – អ.ម.រ.
សម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត 